Hasan Hüsnü Efendi

Resmiyye tekkeleri târihinde önemli olan bir simâ, İbrâhim Mâşûkî Hazretleri’nin dâmâdı Şeyh Hasan Hüsnü Efendi’dir.

Seyyid Hasan Hüsnü Hazretleri, bugün Çorum’un bir ilçesi olan Kargı’da dünyâya gelmiştir. Kargı’da Mihri Hâtun Câmii avlusunda medfûn bulunan Şeyh Muhyiddin Hasan Horasânî Efendi’den gelen ve ‘Şeyhoğulları’ diye anılan soydandır. Hasan Horasânî Hazretleri, Kargı’da, Sultan Dördüncü Murad Han’ın eşi Mihribân Hâtun’un binâ ettiği câmiin içinde bir türbede medfûn idi. Türbe, câmiin 1980’li yıllardaki restorasyonundan sonra avluda kalmıştır. Ne yazık ki bugün Şeyhoğulları sülâlesine mensub hiç kimseyi tanımıyoruz.

Muhyiddin Hasan Horasânî Efendi Hazretleri’nin kabri

Hasan Hüsnü Efendi’nin babasının adı Hüseyin, onun babasının adı Ali’dir. Doğum yılı, İstanbul tekkeleri nüfus vukûâtı defterinde 1237/1821-22 diye geçiyorsa da mezar taşında 1232/1816-17 yılında doğduğu yazılıdır.

Hasan Hüsnü Efendi Hazretleri, zâhir ve bâtın ilimleri tahsil etmek amacıyla 19 yaşında iken İstanbul’a gelir, Beşiktaş’taki Yahyâ Efendi türbedârı Nakşibendiyye’den Şeyh Mehmed Nûri Şemseddin Efendi Hazretleri’ne intisâb eder ve ondan hilâfet alır. 1286/1869-70 yılında Rumeli Hisarüstü’nde Birinci Mahmud Han Câmii’nde, sonra zamân içinde Nûruosmâniye ve Süleymâniye câmilerinde Cuma vâizi olur.

Şeyh Hasan Hüsnü Efendi, İbrâhim Mâşûkî Hazretleri’nin kızı Şerîfe Ümmülhayr Derviş Hâtun ile evlenmiş, Ahmed Şemseddin, Mehmed Nûri (6 Rebîülâhir 1275/13 Kasım 1858 – 27 Ramazan 1327), Ali Haydar (doğumu 1277/1860-61), Mustafa Fahreddin (r. 3 Cemâzeyilâhir 1291/18 Temmuz 1874) adlı çocukları olmuştur. Ahmed Şemseddin ve Mehmed Nûri Efendiler Ayşe Hatun Tekkesi’nde postnişînlik yapmışlardır.

Hasan Hüsnü Efendi’nin kitabları

Hasan Hüsnü Efendi’nin sâhibi olmuş olabileceği iki kitâb biliyoruz.

1. Risâle fî İlmi’l-Kırâ’a. İçinde birkaç kişinin mülkiyet kayıtları olan bu kitabın başında, besmele-i şerîfin solunda “Hâfız Hüsnü Hasan” yazmaktadır. Kesin bir şey söylemek mümkün değilse de bu kişi, kendisinden bahsettiğimiz Hasan Hüsnü Efendi olabilir.
2. Şerhu Vikāyetü’r-Rivâye min Mesâili’l-Hidâye. Yazarı Ubeydullah bin Mes‘ûd bin Tâcü’ş-şerîa es-Sânî (öl. 747/1346) olan bu eserin 1a varağında Şeyhoğlu Hasan Hüsnü’nün mülkiyet kaydı vardır.

Hasan Hüsnü Efendi’nin vefâtı

Hasan Hüsnü Efendi veremden 22 Şevvâl 1318/12 Şubat 1901 târihinde vefât etti. Yahyâ Efendi Hazîresi’nde (26 numaralı taş) olan kabrinin başındaki şâhidede ve ayak ucundaki taşta şunlar yazılıdır:

Hüve’l Hayyü’l Kayyum

Hazret-i Yahyâ Efendi türbedârı
Şemseddin Muhammed Nûri Efendi Efendi
halîfesi ve Sultan Süleyman Han
câmi-i kebîri Cuma vâizi Kargı’lı
Hoca Hâfız Hasan Hüsnü
Efendi Nakşibendî ibn Hüseyin
bin Ali rûhlariyçün el-Fâtiha
sene 1318
fî 22 Şevvâl
yevm-i Salı

Anadolu’da Kargı kasabasında
Mihribân Hâtun Sultan’ın binâ
ettiği câmi-i şerîf dâhiline defîn-i
hâk-i rahmet-i Sübhânî Şeyh Seyyid
Hasan Horasânî evlâdından şeyh
oğulları denilen sülâle-i şürefâdandır.
Bin iki yüz otuz iki senesinde
Kargı’da kadem-i nihâde-i bezm-i şühûd
olub elli birde İstanbul’a gelerek
tahsîl-i ulûm ve ahz-i tarîkat ile seksen
altıda câmi-i selâtîn meşâyih vâizîni
zeyline dâhil ve Süleymâniye câmi-i şerîfi
Cuma vâizi iken bin üç yüz on sekiz
senesi Şevvâlinde Rahmet-i İlâhî’ye
vâsıl oldu

Hasan Hüsnü Efendi’nin mezar taşı

Hasan Hüsnü Efendi’nin mezar taşı civârında yakınlarının da mezar taşları bulunuyor. Bunları okuyalım.

Hüve’l Hayyü’l-Kayyum

Kudvetü’l-ârifîn eş-Şeyh
Şemseddin Muhammed Nûri
en-Nakşibendî Hazretleri’nin
mürîdesi ve hülefâsından
Kargı’lı eş-Şeyh hoca
hâfız Hasan Hüsnü Efendi
zevcesi Şerîfe Ümmülhayr
Derviş Hâtun İbnetü
eş-Şeyh İbrâhim Mâşûkî
el-Kādirî en-Nakşibendî
rûh-i şerîfçün el-Fâtiha
sene 1304
fî 19 Şâbâni’l-muazzam leyleti’l-hamîs

Hüve’l Bâkî

İstanbul Pâyelûlerinden
Mektûbî Meşîhat-ı Ulyâ muavini
Şeyh Hasan Efendizâde
es-Seyyid eş-Şeyh Muhammed Nûri Efendi
el-Kādirî rûh-i şerîfçün
el-Fâtiha
sene 1325
ve fî 29 Eylül
sene 1327
fî 27 Ramazan
yevm-i Salı

Şeyh Hasan Efendizâde
Şeyh Muhammed Nûri Efendi
Hazretleri’nin mahdûmu
es-Seyyid Mahmud Bedreddin
Efendi’nin rûhiyçün
el-Fâtiha
sene 1307
fî 10 Rebîülâhir

Hüve’l Bâkî

eş-Şeyh Hoca Hâfız Hasan
Hüsnü Efendi’nin mahdûmu es-Seyyid
Mustafa Fahreddin Efendi’nin
rûh-i şerîfiyçün el-Fâtiha
sene 1291
Cemâzeyilâhir fî yevmi’s-sülüsâ

Hüve’l Bâkî

Şeyh Hasan Hüsnü Efendi
zâde müdderisîn-i kirâmdan
Muhammed Nûri Efendi’nin mahdûmu
es-Seyyid İbrâhim Mâşûkî
Efendi’nin rûhiyçün el-Fâtiha
sene 1298
fî salhi N
yevmi’l isneyn

Lâ ilâhe illallah

Merhum Mehmed Nûri
Bey Eşi
Fatma Zehra
1862–1916
—
Ve Kerîmesi
Hatice Aliye Ada
1885–1950
Hanımların Ruhlarına Fâtiha

Hüve’l Bâkî

Yâ ilâhî gelmişim dîvânına ruhm et bana
Meskenim kıl lütfunla cenneti Yâ Rabbenâ
Çün ecel geldi erişti târmâr etti
... [?] el-hükmü ...[?] bu imiş emr-i Hüdâ
Tarîkat-ı Âliyye-i Nakşibendî’den
Merhûm Kargı’lı Mehmed Ağa
rûhiyçün Fâtiha
sene 1291[?]
[devâmı toprak altında]

Hüve’l Bâkî
eş-Şeyh Hoca Hâfız
Hasan Hüsnü Efendi’nin
azîz[?] kardeşi merhûm
ve mağfûr Kargı’lı
es-Seyyid Mustafa Ağâ’nın
rûh-i şerîfiyçün
el-Fâtiha

Hüve’l Bâkî

Kargı’lı İreceb[?] oğlu
merhûm Mustafa Ağa’nın
kerîmesi Nâile Mevhibe
Hanım’ın rûhiyçün
el-Fâtiha
sene 1309

---

Hakk’ı erden, eri Mü’min’den iste
Budur sözüm sana şikeste beste